Ի՞նչ է Net-Metering-ը և ինչպես է այն օգնում նվազեցնել էլեկտրաէներգիայի ծախսերը:

Net-metering-ը կամ մաքուր հաշվարկը այնպիսի մեխանիզմ է, որը հնարավորություն է տալիս արտադրող-սպառողին՝ լինի դա բնակելի տուն, բիզնես կամ հանրային կառույց, արտադրել իր էներգիան, ավելցուկը մատակարարել էլեկտրական ցանցին և դրա դիմաց ստանալ կրեդիտ՝ հետագա սպառման համար։ Այս եղանակով օգտատերը տարվա ընթացքում «փոխհատուցում» է իր սպառումն ու արտադրությունը՝ վճարելով միայն այն տարբերությունը, որը չի կարողացել ծածկել սեփական կայանի միջոցով։ Սա արդար և խրախուսող համակարգ է, որն այսօր լայն տարածում ունի ամբողջ աշխարհում՝ որպես էներգետիկ անկախության հիմնական գործիք։
Համակարգի աշխատանքը պարզ է․ տեղադրվում է երկկողմ հաշվիչ, որը միաժամանակ հաշվում է թե՛ ցանցից վերցված, թե՛ ցանց ուղարկված էլեկտրաէներգիան։ Օրինակ՝ ցերեկային ժամերին, երբ արևային կայանը արտադրում է ավելցուկային էներգիա, այն ուղղվում է դեպի էլցանց և գրանցվում որպես վարկային էներգիա։ Գիշերը կամ ամպամած օրերին, երբ կայանը քիչ է արտադրում, օգտատերը ստանում է էներգիա ցանցից՝ օգտագործելով իր կուտակած կրեդիտը։ Եթե հաշվարկային շրջանի վերջում արտադրությունը գերազանցում է սպառումը, առաջացած տարբերությունը կարող է տեղափոխվել հաջորդ ամիս կամ տարվա հաշվարկ՝ կախված գործող կարգավորումից։
Net-metering համակարգի կիրառման համար անհրաժեշտ է ունենալ ցանցային (grid-tied) ինվերտոր, որը համաժամեցվում է էլեկտրական ցանցի հաճախականության և լարման հետ, ինչպես նաև հաստատված տիպի երկկողմ հաշվիչ՝ մատակարարի կողմից։

Անհրաժեշտ են նաև անվտանգության տարրեր՝ ավտոմատ անջատիչներ, երկրային պաշտպանություն, հակահոսքային մեխանիզմներ։ Նախքան կայանի միացումը իրականացվում է նախագծի փորձաքննություն և պայմանագրային համաձայնեցում՝ ապահովելու համար համակարգի անվտանգ և կայուն աշխատանքը։
Բացի տնտեսական շահերից, net-metering-ը ունի նաև կարևոր բնապահպանական ազդեցություն։ Այն նվազեցնում է ջերմոցային գազերի արտանետումները, խթանում է մաքուր էներգիայի արտադրությունը և նպաստում է էներգետիկ համակարգի կայունացմանը։ Փոքր արտադրողները դառնում են ցանցի ակտիվ մասնակիցներ, ինչն էլ ամրապնդում է էներգետիկ անկախությունը։
Խորհուրդ է տրվում կայանի աշխատանքը օպտիմալացնելու համար օգտագործել բեռներ ցերեկային ժամերին, երբ արևային արտադրությունը առավելագույն է՝ օրինակ՝ լվացքի մեքենա, ջրատաքացուցիչ, օդափոխիչ համակարգեր։ Կարևոր է նաև տանիքի ճիշտ կողմնորոշումը, ստվերների բացակայությունը և համակարգի մոնիթորինգը՝ արտադրողականության հսկողության համար։

Կայանի հզորությունը պետք է ընտրվի ըստ տարեկան սպառման տվյալների՝ որպեսզի արտադրությունն ու սպառումը հավասարակշռված լինեն։
Net-metering-ը ապագայի էներգետիկ համակարգերի կարևոր բաղադրիչ է։ Այն միավորում է սպառողին ու ցանցը մեկ ընդհանուր գաղափարի շուրջ՝ դարձնելով յուրաքանչյուր տանիք փոքր, բայց արդյունավետ էլեկտրակայան։ Տնային տնտեսությունների, բիզնեսների և հանրային կառույցների համար սա ոչ միայն ծախսերի կրճատման, այլև կայուն զարգացման ուղի է։ Արևի յուրաքանչյուր կիլովատժուլ, որը դու արտադրում ես, աշխատում է քո օգտին՝ նվազեցնելով էլեկտրաէներգիայի հաշիվները, բարձրացնելով անկախությունը և նպաստելով մաքուր շրջակա միջավայրի ձևավորմանը։